Trôi chay bảy nổi ba chìm

Nếu như ngày xưa người ta phải chờ đến tết Hàn thực mới được ăn bánh trôi chay thì ngày nay, trôi chay được bày bán phổ biến như một thức quà vặt hàng ngày.

Làm bánh trôi chẳng tốn bao nhiêu nguyên liệu, mà cách làm lại vô cùng đơn giản. Bánh được làm hoàn toàn bằng bột gạo nếp có trộn một chút gạo tẻ cho đỡ dính. Nhân bánh làm bằng đường phên, thứ đường mía nguyên chất đóng bánh mỏng chỉ bằng bao diêm; muốn ngọt mát thì chọn miếng mầu nâu nhạt, muốn ngọt sắc thì lấy mầu sẫm. Bánh trôi nặn xong thả vào nồi nước sôi sục, những viên bánh trắng chìm xuống đáy nồi, lát sau nổi lên lượn lờ như đàn cá trắng đuổi nhau, ấy là lúc bánh chín. Vớt bánh xếp vào đĩa nhỏ, rưới lên trên ít nước nguội có pha hương hoa bưởi cho mặt bánh khỏi se (khi ăn gạn bỏ nước đi). Thú nhất là lúc cắn vỡ nhân đường, vị ngọt bỗng lan tỏa, thấm vào cái dẻo của vỏ bánh nhàn nhạt ban đầu, người ăn bỗng có cảm giác bâng quơ, ngọt thơm, dẻo mềm, mát lạnh lẫn lộn trong miệng, trên răng, trên lưỡi.

Bánh chay cũng làm như bánh trôi, nhưng có thêm đỗ xanh, vừng và bột đao. Bánh chay nặn to gấp ba bốn lần bánh trôi, không vo tròn mà nén dẹt trũng giữa. Ðặt nhân đậu vào giữa nắm lại vo tròn rồi thả vào nồi nước sôi. Bánh chín vớt ra thả vào nước nguội xong bày vào bát, ấn dẹt, rắc vừng lên trên. Mỗi bát thường bày chẵn bốn miếng, không bày lẻ hoặc nhiều hơn, như đã thành lệ. Hòa đường kính vào bột đao và nước đun sôi cho sánh, để nguội cho thêm nước hoa bưởi vào rồi giội lên ngập đĩa bánh, ăn mát như ăn xôi vò chè đường vậy.

Bánh trôi, bánh chay, mỗi loại có một vị ngon ngọt khác biệt. Đây là một trong những thức quà có thể ăn thay cơm vì khá chắc bụng và chứa nhiều chất dinh dưỡng.